Η ΑΝΑΓΚΑΙΟΤΗΤΑ ΤΟΥ ΚΟΜΜΟΥΝΙΣΜΟΥ ΩΡΙΜΑΖΕΙ ΜΕΣΑ ΣΤΟΝ ΚΑΠΙΤΑΛΙΣΜΟ (video)

Από συγκέντρωση - διαδήλωση του ΚΚΕ και της ΚΝΕ στην Πελοπόννησο το καλοκαίρι του 2009

Στην ιστορία της ανάπτυξης τόσο του ελληνικού καπιταλισμού συνυπήρχαν οι ισχυρές ιμπεριαλιστικές στρατιωτικές - πολιτικές - οικονομικές εξαρτήσεις που, προκειμένου να διατηρηθούν κινητοποιούσαν τις πιο παρωχημένες αντιδραστικές δυνάμεις.

Ορισμένα στοιχεία οικονομικού σχεδιασμού έφεραν μαζί με την καπιταλιστική ανάπτυξη και ορισμένη άνοδο στην αξία της εργατικής δύναμης, στο μορφωτικό - πολιτιστικό και βιοτικό της επίπεδο.

Αυτές οι εξελίξεις είχαν την αντανάκλασή τους σε πολιτικό επίπεδο, ακόμα και με νομιμοποίηση του ΚΚΕ και αντιπροσώπευσή του σε θεσμικά όργανα, π.χ. στη Βουλή, σε τοπικά όργανα. Όμως, αυτές οι εξελίξεις δεν ερμηνεύθηκαν πάντα σωστά, με αποτέλεσμα να γίνουν καθοριστικής σημασίας λάθη στρατηγικής.

Στην έννοια «λαός» συχνά συμπεριλήφθηκαν και αστικές δυνάμεις, η λεγόμενη «εθνική αστική τάξη», η οποία θεωρήθηκε ως κοινωνική δύναμη του αντιιμπεριαλιστικού αγώνα. Ως στόχος του αντιιμπεριαλιστικού αγώνα προσδιορίσθηκε η αναβάθμιση της χώρας στο διεθνή συσχετισμό των κρατών ή ειδικότερα η αλλαγή του συσχετισμού μεταξύ των κρατών της βαλκανικής επικράτειας. Θεωρήθηκε λαθεμένα ότι υπάρχουν ενιαίοι «εθνικοί» στόχοι εργατών - αγροτών, αλλά και αστικών δυνάμεων ενάντια στην ιμπεριαλιστική εξάρτηση.

Το εργατικό κίνημα, θα ήταν ακριβέστερο να πούμε το κομμουνιστικό κίνημα, συχνά και επί μακρόν εγκλωβίστηκε στο παραπάνω σχήμα, δηλαδή ενσωματώθηκε στο παραπάνω σχήμα, ενσωματώθηκε στους στόχους των αστικών τάξεων, υπηρέτησε και όχι αξιοποίησε τις ενδοϊμπεριαλιστικές αντιθέσεις, με αποτέλεσμα να χάσει πολύτιμες ευκαιρίες σε συνθήκες βαθιάς οικονομικής κρίσης, πολιτικής αστάθειας, επαναστατικής κατάστασης όπως το 1944.

Θα λέγαμε ότι ακόμα και σήμερα, στον 21ο αιώνα, μέσα στο διεθνές κομμουνιστικό κίνημα επιβιώνουν θεωρητικά λάθη και λαθεμένες στρατηγικές επιλογές, που έχουν τις ρίζες τους σε βάθος δεκαετιών, ακόμα και σε αναθεωρητικές θέσεις και οπορτουνιστικές παρεκκλίσεις ΚΚ των πιο ισχυρών καπιταλιστικών κρατών, όπως των ΗΠΑ, του Ην. Βασιλείου, της Γαλλίας, της Ισπανίας, της Γερμανίας, ήδη από την περίοδο του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου.

Γι' αυτό είναι επίκαιρη και επιτακτικά αναγκαία η συζήτηση για το κοινωνικό - οικονομικό περιεχόμενο του ιμπεριαλισμού.

Στην Ελλάδα των αρχών του 20ού αιώνα, έδρασαν τα πρώτα μονοπώλια, στα μεταλλεία, στους σιδηροδρόμους, στις τράπεζες κυρίως ως ξένα μονοπώλια. Προσέξτε μια λεπτομέρεια… την ίδια εποχή το ίδιο έγινε και στη Ρωσία. Αυτό όμως το γεγονός, αν και δεν εμπόδισε το ρωσικό επαναστατικό εργατικό κίνημα να διαμορφώσει επαναστατική πάλη για την εργατική εξουσία, στην Ελλάδα προκάλεσε σύγχυση στην επεξεργασία του Προγράμματος του Κομμουνιστικού Κόμματος, οδήγησε στη στρατηγική παρέκκλιση των σταδίων στην επανάσταση, στην υιοθέτηση ενός ενδιάμεσου στόχου εξουσίας, μιας εξουσίας όχι εργατικής, παρά το γεγονός ότι καπιταλιστική ήταν η εξουσία στην Ελλάδα ήδη από το 1918 που ιδρύθηκε το ΚΚΕ. Η εξουσία τότε ήταν καπιταλιστική, έστω και αν σε αυτή την εξουσία ενσωματώνονταν παρωχημένες αντιδραστικές δυνάμεις (π.χ. βασιλεία) και κατά καιρούς ενσωματώνονταν και ξένες δυνάμεις - στρατιωτικές, πολιτικές - από άλλα καπιταλιστικά κράτη, π.χ. με εκπροσώπους των ΗΠΑ στα όργανα εξουσίας, με στρατιωτικές βάσεις κ.λπ.

Αν δούμε προσεκτικά τα προγράμματα των ΚΚ που μιλάνε για «εθνικό δρόμο στο σοσιαλισμό» ή για «σοσιαλισμό του 21ου αιώνα», για «σοσιαλισμό με αγορά» για «ανανέωση του σοσιαλισμού με κριτική απόσταση από τον κεντρικό σχεδιασμό» κ.λπ. θα διαπιστώσουμε ότι πρόκειται για τα παλιά προγράμματα των σοσιαλδημοκρατικών κομμάτων, που τα εγκατέλειψαν όταν άσκησαν την εξουσία, ιδιαίτερα την τελευταία 25ετία. Αναφέρομαι στα προγράμματα των σοσιαλδημοκρατικών κομμάτων στη Γαλλία, στη Γερμανία, στην Ιταλία, στη Σουηδία κ.λπ. Για την καπιταλιστική Ευρώπη είναι παρελθόν χωρίς επιστροφή ορισμένες γενικευμένες κοινωνικές παροχές, όπως η Κοινωνική Ασφάλιση, το ύψος μισθού καθορισμένου από κλαδικές συμβάσεις, κ.λπ.

Το μέλλον της εργατικής τάξης στην αναπτυγμένη καπιταλιστική Ευρώπη είναι να πέφτει ο μισθός της μέχρι να φτάσει το ύψος των μισθών στην Κίνα, στη Ρωσία, στην Ινδία, στη Βραζιλία.

Αρκεί να τα συγκρίνουμε με τις θέσεις των κομμάτων του ευρωκομμουνισμού στις δεκαετίες 1960, 1970, 1980 και να αξιολογήσουμε και το αποτέλεσμα της πολιτικής τους πρακτικής. Τα περισσότερα από αυτά τα κόμματα συμμετείχαν σε αστικές κυβερνήσεις συνεργασίας και έτσι έγιναν στυλοβάτες του συστήματος, ευθύνονται για την ενσωμάτωση του εργατικού συνδικαλιστικού κινήματος, την απομαζικοποίηση και γραφειοκρατικοποίησή του, ευθύνονται για το γεγονός ότι δεν είχε γίνει ούτε μια απεργία για 20 - 25 χρόνια στη Γαλλία, στη Γερμανία, στην Ισπανία, στην Ιταλία.

Δεν είναι τυχαίο ότι κόμματα από αυτές τις χώρες, με κομμουνιστικό επίθετο ηγήθηκαν στη συγκρότηση οπορτουνιστικής ευρωπαϊκής οργάνωσης, στη δημιουργία του Κόμματος της Ευρωπαϊκής Αριστεράς που προπαγάνδισε την ΕΕ ως διαδικασία προοδευτική, ως μονόδρομο προς τη λεγόμενη «παγκοσμιοποίηση». Έσπειραν ιδεολογική σύγχυση στους εργατοϋπάλληλους, στους αυτοαπασχολούμενους, στη νεολαία που προέρχεται από λαϊκές οικογένειες, πρωτοστάτησαν στην ενσωμάτωσή τους μέσα από τη συμμετοχή σε ανάλογους θεσμούς, στο μοίρασμα χρήματος εξαγοράς. Καλλιέργησαν αυταπάτες για τη συνοχή της ΕΕ και για τον οικονομικό δυναμισμό της που δήθεν θα οδηγούσε στη βελτίωση της θέσης και των μισθωτών, διαβεβαίωναν ότι ήταν δυνατή η προς τα πάνω σύγκλιση των μισθών - του βιοτικού επιπέδου στις χώρες - μέλη της ΕΕ. Αυτά τα κόμματα, το ΚΕΑ συνολικά, έδωσαν αριστερό άλλοθι στις επιδιώξεις του ευρωπαϊκού κεφαλαίου, των καπιταλιστικών κυβερνήσεων και κομμάτων στις χώρες της Ευρώπης. Ευθύνονται, γιατί δεν έγιναν έγκαιρα εργατικές και λαϊκές κινητοποιήσεις.

Τώρα, που οι συνέπειες της οικονομικής κρίσης, αλλά και η προοπτική μιας νέας βαθύτερης τρομάζει τους αστούς, προκαλεί αντιδράσεις και μικροαστικών δυνάμεων, τώρα αυτά τα κόμματα ψελλίζουν για κάποια αναμόρφωση της ΕΕ. Πρόκειται για την ίδια απατηλή και επικίνδυνη παλιά ρεφορμιστική πολιτική γραμμή των μεταρρυθμίσεων σε μια χώρα για να γίνει δήθεν πιο ανθρώπινος ο καπιταλισμός, η οποία προβάλλεται και σε ευρωπαϊκό επίπεδο, ως πολιτική εξυγίανσης του καπιταλισμού στην Ευρωπαϊκή Ένωση.

Και να σας πω και κάτι πολύ σημαντικό. Ο κύκλος της αντεπαναστατικής διαδικασίας που εκδηλώθηκε στις δύο τελευταίες δεκαετίες του 20ούαιώνα ΔΕΝ έχει ολοκληρωθεί. Αυτή η ιστορικά προσωρινή, αλλά βαθιά ήττα του κομμουνιστικού κινήματος, εκφράζεται στην ιδεολογική, προγραμματική και οργανωτική του υποχώρηση.

Ωστόσο, η αναγκαιότητα του σοσιαλισμού - κομμουνισμού ωριμάζει μέσα στον καπιταλισμό, όπως και ο καπιταλισμός γεννήθηκε μέσα στα σπλάχνα της φεουδαρχίας, τα φύτρα του οι εμπορευματικές - χρηματικές σχέσεις εμφανίστηκαν στις δουλοκτητικές κοινωνίες. Η ιστορική κίνηση της κοινωνικής ανάπτυξης δεν είναι μια ευθύγραμμη ανοδική πορεία, χωρίς ζιγκ - ζαγκ, πισωγυρίσματα.

Τα πρώτα αστικά κέντρα όπου κυοφορήθηκαν οι καπιταλιστικές σχέσεις στον 14ο αιώνα καταστράφηκαν και αναπτύχθηκαν νέα περίπου δύο αιώνες αργότερα. Είναι βέβαιο ότι σήμερα έχουν ωριμάσει πολύ περισσότερο οι υλικές συνθήκες για το σοσιαλισμό σε σύγκριση με το πρώτο μισό του 20ούαιώνα.

Η κοινωνική ιδιοκτησία και ο κεντρικός σχεδιασμός είναι θεμελιακές αρχές, νομοτέλειες της σοσιαλιστικής οικοδόμησης που δεν αναιρούνται από διαφορές που υπάρχουν μεταξύ διαφορετικών καπιταλιστικών κοινωνιών.

Άλλο συνεταιριστική αγροτική παραγωγή, άλλο ακόμα και ύπαρξη αυτοαπασχολούμενων σε ορισμένες υπηρεσίες όπως, κομμωτήρια, καφενεία, εστιατόρια κτλ. και άλλο σε κλάδους στρατηγικής σημασίας όπως η ενέργεια, οι μαζικές μεταφορές, η Υγεία, η Παιδεία, για τους οποίους βλέπουμε άμεση κατάργηση όλων των καπιταλιστικών και εμπορευματικών σχέσεων.

Προέχει, η ενότητα της εργατικής τάξης να εκφρασθεί σε πλαίσιο πάλης και μορφή συσπείρωσης των ταξικά προσανατολισμένων σωματείων. Αντίστοιχα, στους αυτοαπασχολούμενους της πόλης και της υπαίθρου, στη μαθητική και φοιτητική - σπουδάζουσα νεολαία, στο γυναικείο κίνημα. Είναι, επίσης, βέβαιο ότι η εργατική τάξη σε διάφορες χώρες θα βρεθεί μπροστά σε μια απότομη όξυνση των αντιθέσεων, που θα τροφοδοτήσει αδυναμία της αστικής εξουσίας, ιδεολογικά και πολιτικά, να κυριαρχεί πάνω στην εργατική τάξη και να εξασφαλίζει τη συμμαχία της με τους αυτοαπασχολούμενους σε σύγκριση με το παρελθόν. Αυτές οι εξελίξεις θα συντελεσθούν, ανεξάρτητα από τις τεράστιες απώλειες των δυνάμεων του κομμουνισμού στην τελευταία 20ετία. Το κρίσιμο ζήτημα είναι η κατάσταση του υποκειμενικού παράγοντα, πρώτα απ' όλα της πρωτοπορίας της εργατικής τάξης, του Κομμουνιστικού Κόμματος.